Jak walczyć z uzależnieniem?

jak walczyć z uzależnieniem

Uzaleznienie jak sobie z nim radzić?

Z reguły większość osób myśli, że walczyć z uzależnieniem należy przy pomocy "silnej woli". Jednak termin ten jest przez pacjentów uzależnionych rozumiany niewłaściwie. Uważają oni, że jest to ciężka walka o przetrzymanie trwającego trwającego głodu. Natomiast radzenie sobie z uzależnieniem w rzeczywistości jest przemyślaną decyzją nakierowaną na zatrzymanie lub odroczenie zaspokojenia pragnienia głodu picia alkoholu, zażywania narkotyków czy hazardowego grania, stosowania się do zaleceń, unikania wyzwalaczy i kilku innych metod. Owszem, aby tego dokonać potrzeba siły, ale też wiedzy jak to zrobić. Osoby mogą mieć dużą chęć do utrzymywania abstynencji gdy głód nie występuje lub jeśli jest słaby, ale gdy pragnienie jest silne, same chęci to za mało.

Dla osoby uzależnionej utrzymanie abstynencji jako cel musi być najważniejsze, a przetrwanie największej "fali" głodu jest zależne od wielu czynników. Nawet jeżeli ktoś ma wysoką motywację do trzeźwienia, ale brak mu wiedzy i umiejętności czysto technicznych np.: jak przetrwać głód?, może nie wytrzymać i złamać abstynencję. Aby móc skutecznie przeciwstawiać się pragnieniu picia/ brania/ grania, szczególnie w sytuacjach podwyższonego ryzyka trzeba mieć konkretną wiedzę i ją stosować.

Dodatkowy wpływ na własną skuteczność mają przekonania odnośnie samego siebie. Jeżeli ktoś uważa siebie za słabego i bezradnego szanse sukcesu maleją. Dlatego podczas terapii pracuje się z pacjentami nad poszukiwaniem motywacji do trzeźwienia, uczy się ich jak zapobiegać występowaniu głodu, przekazuje się konkretne techniki jak radzić sobie z głodem oraz przeprowadza się treningi wzmacniania obrazu siebie na bardziej pozytywny celem trwałej zmiany stylu życia.

Słynny amerykański psychoterapeuta uzależnień Marlatt określał walkę z głodem jako surfowanie na fali pragnienia picia/brania/grania. Chodzi o to, aby nie wpaść do "wody" i utrzymać się na fali, aż ona sama zniknie. Są osoby, które "zaślepione" głodem nie widzą możliwych negatywnych konsekwencji korzystania z alkoholu, narkotyków czy hazardu. Jeszcze inni oszukują się mówiąc, że "przecież jeden raz im nie zaszkodzi". Są jednak i tacy, którzy mają tak dużą motywację do trzeźwienia oraz pamiętają o swoim ostatnim ciągu, że za nic w świecie się nie napiją/ zażyją/ zagrają.

Z biegiem czasu trzeźwienia zmniejsza się nasilenie głodu, lecz nigdy nie znika on na zawsze. Dlatego nie można usypiać czujności. Osoby uzależnione muszą zawsze umieć przewidzieć co się może stać gdy się napiją/ zażyją/ zagrają. Powinny też pamiętać swój ostatni ciąg alkoholowy/ narkotykowy/ hazardowy, bo jeżeli ktoś go nie pamięta to znaczy, że ma go jeszcze przed sobą.

Jak walczyć z uzależnieniem?

Aby walczyć z uzależnieniem należy identyfikować i likwidować sprzeczne przekonania. U osób uzależnionych często występują przekonania wzajemnie sprzeczne. Przykładowo osoba myśli sobie "Nie mogę więcej pić alkoholu, zażywać narkotyków czy grać hazardowo". Natomiast po krótkim czasie pojawiają się u niej myśl przeciwstawna np. "Mogę się napić/ zażyć/ zagrać, przecież ten jeden raz mi nie zaszkodzi".  Wiara w to przekonanie ma bezpośredni wpływ na to, że osoba jednak sięganie po alkohol/ narkotyk/ hazard. Wpływ na to ma też otoczenie np. namawiający koledzy czy łatwość dostępu do alkoholu, narkotyków, hazardu.

Bardzo często występuje ambiwalencja i osoba nie wie co wybrać. Z jednej strony chce utrzymać abstynencję z drugiej jednak chce się napić/ zażyć/ zagrać, ponieważ głód powoduje silną i nieodpartą chęć chociaż chwilowego poczucia ulgi. Konflikt przeciwstawnych dążeń powoduje trudne uczucia, które z kolei wzmacniają głód. Wtedy pojawia się myśl "Nie wytrzymam dłużej tego napięcia, muszę się napić/ zażyć/ zagrać" i następuje nawrót.

Aby skutecznie walczyć z uzależnieniem należy nauczyć się konstruktywnych sposobów radzenia sobie z uczuciami, głodem i zmieniania przekonań, które prowadzą do picia/ brania/ grania.   

Jak wygrać z uzależnieniem?

Aby wygrać z uzależnieniem, należy poznać i zrozumieć swojego największego wroga, czyli głód alkoholowy, narkotykowy, hazardowy itp., ponieważ to on jest za nawrót odpowiedzialny za nawrót.  Głód picia/ brania/ grania jest rozumiany jako pragnienie, silna, nieodparta chęć spożycia środka (alkoholu/ narkotyku) z tendencją do natychmiastowego zrealizowania. Jest on również opisany jako chęć, wewnętrzny nacisk lub nawet przymus, aby ulec konkretnemu zachowaniu. Tak więc głód jest związany z działaniem w kierunku zaspokojenia potrzeby, przeżycia jakiegoś doświadczenia, poczucia przyjemności. Jeżeli zrealizowanie tej chęci w dany sposób nie jest możliwe, osoba może ją zaspokoić w inny sposób np. tęsknota za ukochaną osobą może być zaspokojona przez wpicie alkoholu.

Uogólniając, jeżeli występuje pragnienie to jego wynikiem będzie głód, a następnie zamiar podjęcia aktywności. Jeżeli osoba doświadcza działania stresu, to będzie chciała uwolnić się od niego przy pomocy konkretnego działania i wyniku niego spodziewa się odprężenia. Głodem jest silny przymus, któremu osoba uzależniona nie jest w stanie się przeciwstawić. Mogą go wywołać wyzwalacze zewnętrzne lub wewnętrzne. Osoby uzależnione ulegają głodowi, aby zmniejszyć odczuwanie przykrego stanu.

Ludzie uzależnieni od chemii (alkoholicy, narkomani, lekomani) robią to przy pomocy substancji wprowadzanych do organizmu od zewnątrz, mających określone działanie stymulujące (np. amfetamina), halucynogenne (np. marihuana) lub uspokajające (np. alkohol w II fazie działania). Uzależnieni behawioralnie (hazardziści, seksoholicy, zakupoholicy) robią to przy pomocy zachowania np. hazardowego grania, seksu, jedzenia, zakupów, a konkretnie substancji (serotoniny, dopaminy, adrenaliny) wydzielanej wewnątrz organizmu podczas wykonywania przez nich danej czynności.

U osób aktywnie uzależnionych pragnienie oraz głód ulegają nieświadomej i automatycznej regulacji poprzez zachowania kompulsywne (przymusowe) czyli picie alkoholu/zażywanie narkotyków/hazardowe granie, nawet gdy próbują je powstrzymywać. Zachowania uzależnionych podczas odczuwania głodu często przyjmują postać powtarzalności jaką przedstawiają osoby z zaburzeniem obsesyjno-kompulsywnym, czyli mającą na celu zapobiec jakiemuś nieszczęściu.

Aby wygrać z uzależnieniem należy nauczyć się konstruktywnego radzenia sobie z głodem picia/brania/grania, nie tylko przez przetrzymanie przykrego stanu, ale przede wszystkim przez stosowanie różnorodnych technik samokontroli zachowania, rozładowywania napięć, rozmowy, a w ostateczności gdy one nie działają farmakologii.

Jak zapobiec uzależnieniu?

Stare porzekadło mówi:"Lepiej zapobiegać niż leczyć", dlatego osoby uzależnione powinny za wszelką cenę zapobiegać nawrotom.

Przyczyny nawrotu uzależnienia.

Pacjenci po terapii są w stanie przez długi czas utrzymywać abstynencję, zdarzają się jednak przypadki złamania abstynencji. Przyczyny bywają bardzo różne, z reguły jest to zbytnia ekspozycja na wyzwalacze zewnętrzne i/ lub wewnętrzne, co w połączeniu z niską odpornością na cierpienie jest czynnikiem wyzwalającym głód picia/ brania/ grania. To z kolei prowadzi do uaktywnienia psychologicznych mechanizmów uzależnienia i w efekcie powoduje nawrót choroby.

Wyzwalacze dzielimy na:

1. Zewnętrzne:

  • osoby z którymi pacjenci pili/brali/grali (np. koledzy),
  • miejsca w których pacjenci pili/brali/grali (np. bary, dyskoteki),
  • sytuacje, które kojarzą się z piciem/braniem/graniem (np. wypłata),
  • przedmioty które się z tym kojarzą (np. widok puszki piwa).

2. Wewnętrzne:

  • stany emocjonalne (smutek, żal, złość, lęk, poczucie winy, wstyd, nuda).

Wyzwalaczy należy unikać!!!

Również bardzo często zdarza się, że u pacjentów nadal funkcjonują fałszywe przekonania odnośnie picia/ brania/ grania np. że jest to dobry sposób na radzenie sobie z trudnymi uczuciami lub problemami. W sytuacji wystąpienia stresu, nawet na pozór niegroźny wyzwalacz może spowodować wystąpienie silnego głodu, którego nieopanowanie w połączeniu z poczuciem bezradności i beznadziei jest w stanie spowodować jednorazowe złamanie abstynencji lub nawet pełny nawrót.

Dodatkowymi przyczynami mogą też być: obniżona motywacja do trzeźwienia, zapominanie o negatywnych skutkach picia/ brania/ grania lub negatywistyczne myślenie w stylu "jestem do niczego, nic mi się nie udaje". Tego typu myśli powodują dojście do głosu myślom typu "Napiję się/ zażyję/ zagram tylko raz" co uaktywnia mechanizm iluzji i zaprzeczeń, który daje podłoże do myśli przyzwalających typu "Jeden raz mi przecież nie zaszkodzi".

Zapobieganie występowania nawrotom picia/ brania/ grania polega na regularnym analizowaniu występowania sygnałów ostrzegawczych nawrotu.

Jak zapobiec nawrotom uzależnienia?

Należy bezwzględnie stosować się do zaleceń! Oto one:

  1. Gdy realizujesz swoje sprawy codzienne, postaw abstynencję na pierwszym miejscu.
  2. Powrót do picia, brania, grania, kompulsywnego seksu zniszczy wszystkie Twoje plany!
  3. Zadbaj o to, aby Twój dom był dla Ciebie bezpieczny. Zadbaj, aby nie było w twoim domu żadnego wyzwalacza głodu uzależnienia tj. alkoholu, narkotyków, kart do gry, pornografii itp. Koniecznie opróżnij wszystkie swoje kryjówki (barek, apteczkę, komputer itp.).
  4. Nie zgadzaj się, aby ktoś przynosił do Twojego domu wyzwalacze tj. alkohol, narkotyki, karty itp.   Nie pozwól, aby ktoś na spotkanie z Tobą przynosił alkohol, narkotyki, karty itp.
  5. Nie przyjmuj prezentów w postaci alkoholu, narkotyków, losów na loterię itp.
  6. Nie dawaj prezentów w postaci alkoholu, narkotyków, losów itp. ani ich nikomu nie kupuj.
  7. Unikaj miejsc, w których kiedyś piłeś/aś, brałeś/aś, grałeś/aś, uprawiałeś/aś kompulsywny seks/oglądałeś/aś pornografię itp. lub które kojarzą Ci się z uzależnieniem.
  8. Zrezygnuj z towarzystwa osób z którymi piłeś/aś, brałeś/aś, grałeś/aś itp. Poszukaj bezpiecznych dla siebie osób. Spędzaj czas z bliskimi, znajomymi, którzy nie zagrażają Twojej abstynencji.
  9. Nie bierz udziału w spotkaniach towarzyskich, rodzinnych, podczas których będzie podawany alkohol, będą narkotyki lub hazard. Idź do znajomych w innym czasie.
  10. Jeżeli w Twojej pracy ludzie piją alkohol, zażywają narkotyki lub uprawiają hazard/ seks, to nie bierz w tym udziału, wyjdź do innego pomieszczenia, zajmij się swoimi zadaniami. Nie kupuj i nie polewaj alkoholu, nie rozdzielaj narkotyków, nie rozdawaj kart itp. Nie bierz udziału w składkach na alkohol, narkotyki itp. Nie zgadzaj się stać ”na czatach”.
  11. Może zdarzyć się, że będą Cię namawiać do picia, brania, grania itp. – wtedy na każdą próbę namówienia Cię odpowiadaj stanowczo: NIE PIJĘ, NIE BIORĘ, NIE GRAM. Powtarzaj to do skutku, nie szukaj usprawiedliwień (nie potrzebujesz ich!). Jeżeli chcesz, to możesz powiedzieć o tym, że jesteś osobą uzależnioną i stąd ta decyzja. Do osób, które są uparte i nie szanują Twojej decyzji, powiedz stanowczym głosem: NIE PIJĘ, NIE BIORĘ, NIE GRAM. Gdy to nie pomaga, jak najszybciej wycofaj się z sytuacji.
  12. Pamiętaj, że wypicie niewielkiej nawet ilości alkoholu, zażycie niewielkiej dawki narkotyku, jednorazowe zagranie na automacie itp. może wywołać głód i spowodować nawrót choroby!!!
  13. Osoby uzależnione od alkoholu powinny szczególnie uważać na produkty, które często zawierają alkohol: torty, ciasta, czekoladki, cukierki, lody, kawę, bezalkoholowy szampan lub piwo, leki, syropy na kaszel, płyny do płukania ust. Uzależnieni od amfetaminy/kokainy powinni uważać na leki zawierające pseudoefedrynę, na kofeinę i taurynę.
  14. Poinformuj swojego lekarza rodzinnego, że jesteś osobą uzależnioną ze względu na możliwość występowania alkoholu/pseudoefedryny w przepisywanych lekach.
  15. Przed każdym zabiegiem wymagającym znieczulenia/narkozy poinformuj lekarza, że jesteś osobą uzależnioną od alkoholu, narkotyków, leków itp. wobec czego masz zawyżoną tolerancję.
  16. Staraj się jeść „do syta”. Z pełnym żołądkiem będziesz odczuwać mniejszą chęć napicia się, zażycia.
  17. Ogarniająca Cię trudna do opanowania chęć wypicia alkoholu może być spowodowana tym, że organizm domaga się płynu lub cukru. Szybko ugaś pragnienie wypijając dużą ilość wody mineralnej, soku owocowego, herbaty lub kawy z cukrem.
  18. Kiedy odczuwasz stale utrzymujące się napięcie, niepokój czy rozdrażnienie zastosuj od razu znane Ci sposoby radzenia sobie z głodem i nie czekaj, aż się bardziej rozwinie!
  19. Picie alkoholu/zażywanie narkotyków zubożyło w Twoim organizmie zasoby witaminy B. Ta witamina odgrywa ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego. Spożywaj zdrową żywność: ciemne pieczywo, drób, ryby, otręby, kiełki, orzechy, warzywa, mleko, drożdże itp.
  20. Unikaj nudy, staraj się robić coś pożytecznego. Możesz pójść na spacer do znajomych, do fryzjera, na zakupy, do kina, zrobić porządek na półce, w dokumentach, wziąć kąpiel, zająć się ogrodem, swoim hobby itp. Każda z tych czynności przerwie narastanie złego nastroju.
  21. Unikaj samotności. Wykorzystaj telefon do uzyskania wsparcia od innych osób. Zbuduj siatkę wsparcia spośród uczestników terapii, mitingów AA, AN, AH, AS, klubów abstynenta, grup wsparcia itp. Źródłem siły może być kontakt z osobami zdrowiejącymi. Nigdy nie wahaj się – dzwoń!
  22. Bądź aktywny/a fizycznie. Wtedy wydzielają się w mózgu endorfiny - hormony szczęścia.
  23. Prowadź regularny tryb życia, gimnastykuj się, dużo spaceruj. Jeżeli możesz uprawiaj sport.
  24. Cokolwiek robisz rób to systematycznie. Spiesz się powoli. Ludzie uzależnieni chętnie robią wszystko zbyt szybko i zbyt dużo.
  25. Przygotuj plan swojego dnia tak, aby codzienne zadania realizować do końca. Ułatwia to przeżywanie kolejnych dni w abstynencji z satysfakcją i zadowoleniem.

Znowu masz kontrolę nad swoim życiem. Staraj się nie nakręcać. Dbaj o pogodę ducha słowami modlitwy:

„Boże, użycz mi pogody ducha, abym godził się z tym, czego nie mogę zmienić; odwagi, abym zmieniał to, co mogę zmienić i mądrości, abym odróżniał jedno od drugiego.”

Nasz blog

Wszywka alkoholowa

Z tego artykułu dowiesz się: co to jest wszywka? co to jest wszywka alkoholowa? jakie ma działanie...

Leki na głód alkoholowy

Leczenie uzależnienia od alkoholu w ramach kompleksowego podejścia do tego problemu powinno składać...

Czym jest delirium alkoholowe? Objawy, leczenie

Delirium alkoholowe, inaczej nazywane "gwałtownym odstawieniem alkoholu" czy "gorączką alkoholową...

Kudzu

Czy Kudzu jest skuteczne w zmniejszaniu spożycia alkoholu?

Tabletki przeciwalkoholowe

Tabletki przeciwalkoholowe są coraz popularniejszym uzupełnieniem terapii uzależnień. W artykule...

Tabletki antyalkoholowe

Tabletki antyalkoholowe - co to jest, czy są skuteczne i gdzie je kupić?

Głód alkoholowy

Głód alkoholowy - co to takiego, czy wogóle istnieje, jaki ma wpływ na picie i jak mu zaradzić?

Tabletki na alkoholizm

Czy tabletki na alkoholizm mogą pomóc opanowaniu uzależnienia? Poniżej prezentujemy artykuł, który...

Baclofen

Baclofen stosowany jako lek na alkoholizm jest obecnie coraz bardziej popularny. Czy rzeczywiście...

Dlaczego mężczyzna pije?

Żaden „lek” nie jest tak niebezpieczny dla mężczyzn jak alkohol. Spośród wszystkich osób...

Nowe narkotyki w Polsce

Nowe narkotyki syntetyczne (Dopalacze) to nazwa funkcjonująca w powszechnym użyciu, która opisuje...

Dopalacze

Termin dopalacz (Designer drug) opisuje syntetyczną substancją psychoaktywną, sprzedawaną...

Uzależnienie od hazardu

Nowe badanie wykazało, że uzależnienie od hazardu aktywuje te same szlaki mózgowe, co głód...